بررسی قیمت کارتن و علل های افزایش کاغذ و مقوا درای فراز و نشیب هایی است. این روزها تمامی اقشار جامعه درگیر تورم و افزایش قیمت ها هستند. نوسانات قیمت ارز روی قیمت تمامی اجناس اثر میگذارد و کارتن از آن مستثنی نیست. همانطور که میدانید، تمام شرکت های مختلف برای بسته بندی محصولات خود به کارتن نیاز دارند.
علل های افزایش قیمت کارتن
علاوه بر این، انواع کارتون برای موارد دیگر مثل اسباب کشی و جابجایی راحت تر وسایل مختلف و مرتب سازی آنها بسیار کاربرد دارند. استعلام قیمت کارتن به عنوان مهم ترین آیتم در صنعت بسته بندی، میتواند روی قیمت تمام شده اجناس تاثیر گذار باشد، این در شرایطی است که قیمت کاغذ نقش بسزایی را در قیمت تمام شده کارتون ایفا میکند و اینجاست که نقش کاغذ سازان در صنعت بستهبندی کشور هویدا می شود.
البته عوامل متعددی نیز بر افزایش قیمت کاغذ تاثیرگذار هستند که از جمله آنها میتوان به نوسانات نرخ ارز، تحریمهای موجود در کشور و واردات کاغذ اشاره کرد. قیمت جهانی کاغذ نیز یکی از عوامل تاثیرگذار بر قیمت های داخلی کاغذ و در نتیجه قیمت تمام شده کارتون است. با این حال باید دید چگونه میتوان تاثیر قیمت کاغذ را بر کارتون سازی کنترل کرد؟ این سوالی است که کارتون سازان باید به آن پاسخ بدهند.
تاریخچه استفاده کارتن
از گذشته کنون کارتن ها یکی از متداول ترین انواع بسته بندی به شمار میرود و برای بسته بندی انواع محصولات مختلف کاربرد دارند. درصد بسیار بالایی از تولید کنندگان کالاهای مختلف، محصولات تولیدی خود را توسط جعبههای کارتونی زیبا و متناسب با نوع محصول خود بسته بندی کرده و به دست مشتریان میرسانند.
در واقع کارتون های بسته بندی از وزن سبکی برخوردار بوده و همچنین محافظت قابل قبولی از محصولات به عمل میآورند. به همین دلیل است که هنوز هم به عنوان یک روش رایج برای بستهبندی، حمل و نقل و عرضه کالاها به شمار میروند.
چاپ روی کارتن ها بسیار ساده است و هیچ محدودیتی هم در تعیین رنگ و طرح آنها وجود ندارد. به همین دلیل است که یک چاپ جذاب بر روی یک کارتون مستحکم مانند کارتن لمینتی میتواند بهترین بسته بندی برای محصولات به شمار رفته و حتی به جذب مشتریان بیشتر هم کمک کند. همچنین کارتن بسته بندی در زمینه صادرات محصول هم عملکرد خوبی دارد و میتواند از هر نوع بسته بندی دیگر بهتر باشد.
در کنار تمام این مزایا، خاصیت تجزیه پذیری کارتن، موضوعی است که نباید آن را نادیده گرفت. از اینجایی که اکثر افراد بعد از باز کردن بسته بندی یک کالا، جعبه آن را دور میاندازند، بسیار اهمیت دارد که این بسته بندی از مواد تجزیه پذیر باشد تا آسیب چندانی به محیط زیست وارد نکند.
تاثیر قیمت کاغذ بر روی کارتن
قیمت کارتون در هر کارخانه متفاوت بوده و به عوامل مختلفی مثل جنس کاغذ مورد استفاده در آن کارخانه، تکنولوژی های به کار گیری برای تولید کارتون و غیره بستگی دارد. بدیهی است که هر چقدر کیفیت کارتون تولید شده بیشتر باشد، قیمت آنها هم بیشتر خواهد بود.
خمیر کاغذ ماده اولیه کاغذ بوده که خود از مهمترین مواد اولیه برای تولید کارتون است و قیمت آن نسبت مستقیم با قیمت ارز دارد. با افزایش قیمت دلار کاغذ گران شده و در نتیجه منجر به افزایش هزینه تولید و در نهایت افزایش قیمت کاغذ میشود. بسیاری از کاغذهای با کیفیت در ایران توسط تجار محترم وارد میشوند.
این روزها اقتصاد کشور ما در شرایط نا مساعدی قرار دارد و تحریم ها موجود باعث شده قیمت بسیاری از کالاها با افزایش سرسام آوری مواجه شود. متاسفانه کاغذ و ورق کارتن هم از این موضوع در امان نمانده است و شرایط اقتصادی کشور تا حد زیادی روی قیمت کارتن تاثیر گذاشته است. به طوری که در این چند مدت گذشته، شاهد افزایش قیمت ورق کارتون و انواع کارتونهای مختلف بودهایم.
کاغذ ماده اولیه تولید کارتون است و قیمت آن نسبت مستقیم با قیمت ارز دارد. با افزایش قیمت دلار کاغذ گران شده و در نتیجه منجر به افزایش هزینه تولید و در نهایت افزایش قیمت کارتن میشود. صنعت کارتون سازی به طور جدی با کمبود مواد اولیه روبرو است و کارخانهها برای تامین کاغذ و تولید ورق کارتون با مشکل مواجه شدهاند. این موضوع باعث شده حجم تولید کارتون در کشور به شکل قابل توجهی کاهش پیدا کند.
البته صادرات کاغذ به کشورهای همسایه هم در چند سال اخیر افزایش زیادی داشته است خصوصاً کشور عراق. بدیهی است که با افزایش صادرات، کارخانه ها برای تهیه کاغذ به مشکل بر می خورند و صنعت ورق سازی با کمبود مواد اولیه مواجه میشود. همین موضوع به خودی خود میتواند عامل دیگری برای گرانی کاغذ و در نتیجه افزایش قیمت کارتون باشد، اگر برای تقاضا های آن بی توجه تر باشیم.
از سوی دیگر افزایش قیمت کاغذ در کشور عزیزمان ایران که چند سالی است گریبان گیر صنایع گونا گون شده است، صنعت کارتون سازی را بیش از هر صنعت دیگری تحت تاثیر قرار داده و باعث میشود که قیمت کارتون نیز به فراخور آن افزایش یابد و در نهایت این امر موجب میشود نرخ تمام شده بخش زیادی از محصولات نیز افزایش یابند!
کارتن سازان بر این اعتقادند که کاغذ سازان داخلی همکاری لازم را در تامین مواد اولیه کارتون سازان انجام نمیدهند و کاغذ سازان نیز بر این اعتقادند که قیمت کاغذ تحت تاثیر بازار است. جمیع این جوانب سبب شده تا مصرف کنندگان کارتن، به دنبال جایگزین بهتری برای آن باشند تا هم از نظر اقتصادی به نفعشان باشد و هم قیمت آن دائماً در حال نوسان نباشد.
پلیمر به جای کارتن
افزایش قیمت کارتن سبب شده است که تولید کنندگان چشمشان را بر روی محاسن کارتون بسته و به بسته بندی های پلاستیکی روی بیاورند. این نوع بسته بندی ها پوشش های پلاستیکی شفافی دارند که به منظور بستهبندی و پوشش مورد استفاده قرار میگیرند. برشی از این لایههای شفاف با توجه به میزان اندازه کالایی که قرار است شیرینگ شود، دور محصول قرار داده میشود. شیرینگ بسته بندی در اندازه و ابعاد و طول و عرضهای متفاوتی قابل تولید و دسترسی است.
جایگزینی پلاستیک با کارتن از جوانب بسیاری مورد نقد قرار گرفته است که از جمله مهمترین آنها می توان به خطرات محیط زیستی آن اشاره کرد. از سوی دیگر این امر سبب شده که بازار کارتن سازی در داخل کشور با رکود همراه شود و تولید بیش از تقاضا، بازار کارتون سازان را به کسادی کشانده است.
البته در این بین صادرات مستقیم و غیر مستقیم کارتن توانسته تا حد زیادی از رکود بازار جلوگیری کند اما همچنان موضوع حائز اهمیت این است که اگر جایگزینی پلاستیک با کارتون ادامه یابد، مخاطرات محیط زیستی آن را نمیتوان کنترل کرد.
به همین دلیل نیز باید دید چگونه میتوان تاثیرات نوسانات قیمت کاغذ بر کارتون را کنترل نمود تا مجدداً با رونق بازار کارتون مواجه شویم.
به گفته یکی از تولید کنندگان کارتن
نوسانات قیمت کاغذ میتواند تاثیر قابل توجهی بر صنعت کارتن سازی داشته باشد. این نوسانات منجر به افزایش هزینه تولید کارتون میشود زیرا کاغذ ماده اصلی استفاده شده در تولید کارتون و حدوداً ۸۰ درصد از بهای تمام شده تولید است. در صورت افزایش قیمت کاغذ، هزینه های تامین مواد اولیه برای کارتن سازان افزایش مییابد. این افزایش هزینه میتواند به صورت مستقیم به قیمت نهایی محصول اضافه شود و در نتیجه رقابت پذیری کارتن با سایر اقلام بستهبندی جایگزین در بازار را کاهش خواهد داد. افزایش قیمت کارتون مسلماً منجر به کاهش تقاضا در زنجیره بسته بندی خواهد شد.
در مرحله نخست، عملکرد شرکت های کارتن ساز در حوزه مهار تاثیرات افزایش قیمت کاغذ، به حد زیادی به عملکرد شرکتهای کاغذ ساز بستگی دارد. شرکت های کاغذساز با توجه به هزینه اندک منابع انسانی، مواد اولیه و انرژی که تحت حمایت دولت است، در مقابل هزینه سایر کشورها، عملاً باید یاری رسان شرکتهای کارتون ساز باشند.
اما متاسفانه در بسیاری از موارد، بهای تمام شده کاغذ فروش رفته با توجه به مشکلاتی همانند تعرفه واردات، بالاتر از سطوح جهانی است و شرکت های کارتن ساز ناچار به تامین کاغذ با قیمت بالاتر از نرخ جهانی هستند. در این شرایط دولت میتواند با کاهش یا حذف تعرفه واردات کاغذ، شرایط را برای حمایت از صنعت کارتنسازی فراهم آورد و عملاً تاثیرات قیمتی وارده را به حداقل ممکن برساند.
همکاری لازم بین کاغذسازان و کارتونسازان در تولید کارتن میتواند بهبود یابد. با این حال در حال حاضر عملکرد کاغذ سازان نسبت به همکاری با کارتن سازان نقص دارد. یکی از مشکلات ممکن است این باشد که کاغذسازان به طور کافی به نیازهای کارتن سازها توجه نکنند و تامین کاغذ در مقدار و کیفیت مطلوب را به آنها ارائه ندهند. عدم انطباق بین فرایندها و نیازها دو صنعت میتواند باعث تاخیر و مشکلات در زمینه همکاری شود.
کارتون سازان نیز باید به همکاری با کاغذ سازان توجه کنند. آنها باید نیازهای خود را با کاغذ سازان ارائه داده و درخواستهای خود را در زمینه کیفیت، مقدار و قیمت کاغذ مشخص کنند. برقراری ارتباط مستقیم و روابط قوی با کاغذ سازان میتواند به بهبود همکاری و افزایش اطمینان و اعتماد میان دو صنعت کمک کند. همکاری بر اساس تعهدات طولانی مدت و قراردادهای منطقی نیز میتواند به تنظیم صحیح تولید کاغذ و کارتون و کاهش تاثیرات نوسانات قیمت کاغذ کمک کند.
نوسانات قیمت جهانی کاغذ میتواند تاثیر شدیدی بر تولید در صنعت کارتون سازی داشته باشد زیرا قیمت کاغذ در بازار جهانی تحت تاثیر عوامل مختلفی مانند عرضه و تقاضا، تغییرات ارزش ارزی، قوانین تجاری و سیاسی و سایر عوامل قرار می گییرد. اگر تولید کنندگان داخلی کاغذ بتواند با افزایش تولید با کیفیت برای کارتون سازان پیش بروند میتوان این اطمینان را داد قیمت تمام شده کارتون به نسبت کشورهای دیگر در کشور ایران کاهشی گردد.
از طرفی با توجه به انحصاری بودن برخی از کاغذهای مورد استفاده در صنعت بسته بندی، کارخانه های کاغذ سازی داخلی بعد از هر افزایش قیمت در سطح بین الملل، بهای تمام شده محصول خود را بالا برده و به نزدیکترین سطح بهای جهانی میرسانند.
خود کنترلی کارتن سازان در قیمت چقدر امکان پذیر است؟
با توجه به اینکه بیش از ۸۰ درصد از قیمت تمام شده کارتون را کاغذ تشکیل میدهد، تغییرات قیمت کاغذ اثر فوری، سریع و انکار ناپذیری در صنعت کارتونسازی دارد. هر چند دو تشکیل انجمن صنایع کارتون و ورق و سندیکای تولید کنندگان کاغذ و مقوا تلاش می کنند که هماهنگی لازم صورت گیرد و حتی با تشکیل کار گروه مشترک گام های خوبی هم برداشته شد اما واقعیت این است که ناهماهنگیها به خصوص از طرف بعضی از تولید کنندگان وجود دارد که موجب بی ثباتی بازار شده است.
تاکنون ظرفیت تولید کارتون حدود ۳ برابر نیاز بازار بوده است و رقابت شدیدی در بین تولید کنندگان کارتن وجود دارد با این حال اصولاً کارتن سازان نمیتوانند همگام با افزایش قیمت کاغذ، قیمت کارتن را نیز افزایش دهند و یک سیستم نا نوشته خود کنترلی در صنعت کارتنسازی وجود دارد که مانع افزایش بیرویه قیمت کارتون میشود. اما در صنعت کاغذ سازی این اتفاق نمیافتد چرا که بعضی از گرید کاغذها، تولید کننده محدود دارد و واردات هم با محدودیتها مواجه است، از این رو قیمت تمام شده کاغذ هم انحصاری یا سلیقه ای تغییر میکند.
با توجه به اینکه هم کاغذ ، کارتن و هم مقوا به کشورهای منطقه صادر میشود و بازار کشورهای نظیر ترکیه، عراق، افغانستان متاثر از بازار جهانی است، قطعاً با نوسانات قیمت جهانی انواع کاغذ، بازار داخل هم تحت تاثیر قرار میگیرد.
تاثیر قیمت بسته بندی بر مصرف کننده
بسته بندی جزئی از محصول است که افزایش قیمت آن تاثیر مستقیم بر گران شدن کالا دارد. وقتی بسته بندی یک محصول ۶۰ درصد گران شود مستقیماً این افزایش قیمت تاثیر زیادی بر بالا رفتن قیمت محصول دارد. زیرا قیمت تولید کننده، قیمت نهایی محصول را با محاسبه جعبه و بسته بندی آن اعلام میکند. بالا رفتن قیمت مواد اولیه بستهبندی، فشار زیادی را بر تولید کننده و مصرف کننده وارد میکند و این فشار و آسیب بیشتر شامل افرادی میشود که توان خرید بالایی ندارند و قادر به تهیه و خرید اقلام ضروری نیز نیستند.
مردم از دولت انتظار دارند که قیمتهای مواد اولیه بسته بندی را کنترل نمایند تا این افزایش قیمتها ادامه نداشته باشد که متاسفانه تا به الان در این زمینه اقدامات کافی صورت نگرفته است.
نتیجه گیری
به دلیل سوالات پر تکرار کاربران در خصوص چرای افزایش قیمت جعبه بسته بندی در بازار، باعث شد تا در کارتن پک با هدف آشنایی مشتری و مخاطبان به بررسی قیمت کارتن و علل های افزایش کاغذ و مقوا ب زبان ساده در این نوشتار بپردازیم. اگر همچنان در ذهنتان سوالات بی پاسخ دارید میتوانید از طریق دیدگاه ها، با ما در میان بگذارید.